Britt Endridsdatter
1460?-1490?

>
ff
Eirik Bjørnsen Taulstad/Bjølstad. Født omkring 1375. Død før 1441.
    mm
Borgylla Fredriksdatter.
f
Endrid Eiriksen Bjølstad [Bratt]. Født omkring 1400. Død omkring 1460.
m
Ingebjørg ???. Født omkring 1410.

Britt Endridsdatter. Født omkring 1460. Død omkring 1490.

Biografi - Biography

Født omkring 1460.
Død omkring 1490.

    De er trolig at Britt var datter til
Endrid Eiriksen Bjølstad [Bratt] (~1400 - ~1460) og
Ingebjørg (født ~1410), datter til Borgylla Fredriksdatter.

    Hun var gift med Jon Andersen Kleppe, sønn til Anders Sigurdsen [List] og bror til Arne, far til Anders Arnesen Berge.

    Britt nevnes bare en gang som gift med Jon og mor til Knut Jonsen i et diplom skrevet på Bjølstad 11.03.1543 (DN X 717):
  «Thedt bekiendis ieg Joenn Andersoenn med thetthe mytt offne breff atth ieg haffwer gyffwed mynn szønn Knudt Joenszonn eynn mynn gaard som heyther Moo och lygger y Woge presthegield med ollom lwtom och lunnenom szom tiil thenn jord lygger och legiidth haffwer y ffra forno och nye wthen gaards och ynnen ynthed wndertagendis y ffraa meg och andre myne arffwinge och wnder ffornemffdhe Knudt och hans arffwinge tiil ewerdel(i)g eygen ffry och ffrels och aakierelous ffor hueriom manne ffor naagre penninge szom hanom tiilsthod effther hans kiere modher Birgitthe Endreds dotther gud hennis siel naadhe. Tiil ytthermere sannyng och bewisning her om att same gaffwe wbrythelig holdis skal haffwer ieg tiilbedett erlige och welfforstandige mend szom er Østhen Brath och Alff Olafson ath hengie teris ynsygle med myth nedhen for thetthe myth offne breff szom skreffwed wor paa Biølstad y Hedal kiere søndag anno dominj m d xliij»
Tillegg: Bagpaa, meget yngre: Joen Moe
Sammendrag:
Jon Anderssön erkjender, at han har givet sin Gaard Mo i Vaage Prestegjeld til sin Sön Knut Jonssön for nogle ham tilkommende Penge efter hans Moder Birgitte Endridsdatter.
Kilde:
Efter Orig. p. Perg. i norske Rigsarkiv. Alle Segl afklippede.     Ivar Kleiven har i sin korte gjennomdgang av List-ætta på Kleppe nevnt at
      «Han Jo [Kleppe] va tvo Gongo gjift, fyste Kjeringje heitte Brit (Berget) Endresdotter
        og de er mykjy trule, at ho va syster hans Gottorm Endresson Bratt på Bjølsta».

    Fra Engebret Hougens «Ættesoge for Gudbrandsdalen», bind II (1968), side 80-81:
  «Brit Eindridsdotter Bjølstad (Bratt), f. ikring 1450, som elles ser ut til å vera i tidlegaste laget. Det er mogleg ho er fødd noko seinare, pålag 1460, men ho kan óg ha vorte seint gift. Er ho fødd sist i 1450-årom, kan det vera tvil om Ingeborg var mor hennar. På den andre sida er det ikkje gjete at Eindrid skulle ha vore gift to gonger. Brit vart gift ikring 1480 med Jon Andersson (List) på Kleppe. I den tida var det ein gard. Brit døydde etter eit stutt ekteskap, føre 1490?, og Jon gifta seg oppatt med ei som heitte Aagot. Han var son åt Anders Sjugurdsson (List) på Kleppe. Jon hadde ein son i kvart gifte, Knut Kleppe, og Anders Bjørnstad. Eg skal gjera merksam på at det ingen stad står at Brit Eindridsdotter var dotter åt Eindrid Eiriksson, men det er snautt tvil at det er rett, slik som Ivar Kleiven har sagt. Ho er berre nemnt ein gong, og det lenge etter ho gjekk bort. 11. mars 1543 på Bjølstad, vedgår Jon Andersson at han har gjeve sonen sin, Knut Jonsson garden Mo på Vågå for nokre pengar han hadde til gode etter si avlidne mor Bigitte Eindridsdotter. På dette sette Øystein Bratt og Alv Olavsson segla sine. Bakpå er det skrive med ei mykje yngre hand: Jon Mo. Dette at diplomet er skrive på Bjølstad og at det står at Jon vedgår (erkjenner), likeeins at Øystein Bratt er vitne, syner klårt at han som morbrorson åt guten har teke seg av spørsmålet om morsarven, særleg når ein tek omsyn til dei særlege hugdrag i List-ætta i gamal tid. "Mennene på Kleppe møter jevnlig på tinget tiltalt både for selvtekt og drap, men Bjølstadmannen sitter i lagretten og dømmer! Så reint gale var det no ikkje, men dei var stridbare og pengekjære i List-ætta, og mang ein gong hardvorne.»

    Fra Jakob Skjedvoll: «Den eldre Bjølstadslekta»:
  «Brit Eindridsdotter som gifta seg til Kleppe, har vore nemnt som syster til Guttorm Eindridsson. Ivar Kleiven har i sin stutte gjennomgang av List-ætta på Kleppe nemnt at "Han Jo [Kleppe] va tvo Gongo gjift, fyste Kjeringje heitte Brit (Berget) Endresdotter og de er mykjy trule, at ho va syster hans Gottorm Endresson Bratt på Bjølsta". Kva Ivar Kleiven bygde dette på, går ikkje klårt fram, men det kan vera mogleg at han i tillegg til dei skriftlege kjeldene han har hatt, også kan ha bygt på munnleg tradisjon. Slik tradisjon er usikker, men kan ha ei kjerne av sanning. Engbret Hougen drøfter dette grundigare og kjem til same resultat. Eg har ikkje nemnande å leggje til drøftinga hans. Brit Eindridsdotter er nemnt berre ein gong, og da ei god tid etter at ho var død. I eit brev sett opp på Bjølstad 11.03.1543 vart det kunngjort: "Thedt bekiendis ieg Joenn Andersoenn med thetthe mytt offne breff atth ieg haffwer gyffwed mynn szønn Knudt Joenszonn eynn mynn gaard som heyther Moo och lygger y Woge presthegield --- ffor naagre penninge szom hanom tiilsthod effther hans kiere modher Birgitthe Endreds dotther" (DN X 717). Eystein Bratt og Alv Olavsson var vitne. Engebret Hougen tolkar dette slik at Eystein Bratt har vore med for å sikre interessene til sonen til farsystera si; formuleringane i brevet kan kanskje også tolkas slik at det var etter påtrykk at Jon Andersson gav Mo til sonen av fyrste ekteskap. Eg tykkjer det er ei rimeleg tolking at dette fortel om slektskap. Det er ellers vanskeleg å sjå kvifor brevet ikkje er skrive på Kleppe, og Bjølstadfolket hadde sjølvsagt motiv for å sikre interessene til Knut Jonsson, som var av deira folk, overfor halvsysken i andre ekteskapet til Jon Andersson. Å ta med slektningar til sonen som vitne ville vera ein normal framgangsmåte også for Jon Andersson for å sikre seg mot framtidige tvistar; ein treng ikkje forutsetja eit særlig grisk sinnelag hjå Kleppefolket som grunnlag for denne framgangsmåten, slik Hougen, med støtte av Yngvar Hauge tidlegare, har gjort. Ein skal her også leggje merke til at Kleppemennene Jon Andersson og Anders Arnesson var på Bjølstad da dei skifta jorda si i 1518 (DN VIII 495), med både Guttorm Eindridsson og sonen Eystein Guttormsson som vitne, saman med Per Arnesson og Arne Vigleiksson (på Serle). Det kunne også i dette tilfellet synast naturleg for Jon Andersson å ha med slektningana til sonen frå fyrste ekteskap som medunderskrivarar for å sikre seg mot seinare ivistar. Eg meiner óg at namn og stand kan tala for at Brit var frå Bjølstad. Eindrid er eit sjeldan namn og det kan ikkje ha vore mange Brit Eindridsdotter som kunne vera aktuelle, særleg ikkje for giftarmål innan den høgare jordeigarklassen som folket på både Bjølstad og Kleppe tilhøyrde.
    Engebret Hougen har nemnt at Brit i tilfelle kanskje kan ha hatt ei anna mor enn Ingeborg, men at ingenting om det er kjent. Så skrint som kjeldegrunnlaget er, kan Eindrid Eiriksson godt ha vore gift meir enn ein gong utan at opplysningar om det har overlevt til våre dagar, slik at Ingeborg ikkje var mor til Brit, men aldersmessig skulle det ikkje vera noko til hinder for at Brit var heilsyster til Guttorm. Den kjende sonen til Brit Eindridsdotter på Kleppe lyt vera fødd på 1480-talet og ut frå den sannsynlege alderen til Ingeborg som eg har drøfta ovanfor, er det godt mogleg at Brit kan vara fødd så seint som 1460 som dottar hennar. Ho må vera avliden seinast omlag 1490.» 1

 

  1. Ivar Kleven: «I gamle Daagaa», 3. opplag (1944/1977, side 366. Engebret Hougen: Ættesoge for Gudbrandsdalen, bind II (1968), side 80-81. Jakob Skjedvoll: «Den eldre Bjølstadslekta. Ei oversikt med utgangspunkt i tidlegare arbeid om emnet», Gudbrand 3/2008, side 118-119,

Personregister Etternavnsregister Stedsregister
Person Index Family Name Index Geographical Index
Produsert av DISGEN versjon 8.1e 2022-10-30